خطبه اول
تقوا
«انّ ربّک لبلمرصاد» فجر/۱۴- همانا پروردگارت در کمین است.
این آیه هرچند کوتاه است ولی بسیار درس آموز و هشدار دهنده است. انسان نباید تصور کند در انجام کارهایش آزاد است و هیچ کس از او آگاه نیست و بازخواست نمی کند یا حسابرسی نخواهد داشت! خیر. خدا در کمین گاه است و کارها را رصد می کند نیت ها را می پاید و بالاخره همو است که فردا یا عذاب می کند یا پاداش می دهد.
انسانهای باتقوا همواره مراقب و مواظب هستند و لذا افکار و اندیشه شان، برنامه های عملی شان همه اش حساب شده خواهد بود پس بیایید ما هم اینگونه باشیم.
سبک زندگی دینی/۲۲
[نبوت/۱] اشاره: از آنجا که هدف از خلقت انسان رسیدن به تکامل از طریق عبودیّت و بندگی خدا ی سبحان است (ما خلقت الجنّ و الانس الّا لیعبدون –ذاریات/۵۶-) و انسان با تلاش و کوشش خود می خواهد به ملاقات او نایل شود(یا ایّهاالانسان انّک کادح الی ربّک کدحا فملاقیه –انشقاق/۶-) لذا برای تحقق این هدف، باید راهنمایانی باشند از جنس خود او که مسیر درست را به او یاد بدهند و با آموزش های صحیح و الهی و تربیت های خاص و ربّانی، او را در پیمودن صحیح راه بندگی و رسیدن به تکامل انسانی یاری دهند. در فرهنگ دینی ما، از این امر به نبوّت و از افرادی که مسئول راهبردی انسانند به انبیاء (پیامبران) یاد می شود.عقیده به نبوّت جزء عقاید حقّه ای است که همه مسلمانان به آن اعتقاد دارند. قرآن کریم به صراحت می گوید: و ان من امّه الّا خلا فیها تدیر- هیچ امتی نیست مگر که یک هشدار دهنده ای داشته باشد. مسئله به قدری مهم است که در روایات ما آمده است اگر دو نفر وجود داشته باشد یکی از آنان پیامبر است. اگر ۳ نفر باشند یکی از آنها فرستاده الهی است و … جالب است توجه کنیم که در مسئله آفرینش نخستین انسان، اول آدم که پیامبر است آفریده می شود و پس از آن حو،ا و در ادامه دیگران. بنابراین حضور و وجود رهبران الهی(انبیاء) در بین مردم برای رهبری آنان امری ضروری است.
سؤال: کار اساسی پیامبران چیست؟ و به تعبیر دیگر، ارمغان انبیاء الهی برای جامعه بشری چیست؟
در پاسخ باید گفت از آیات قرآن استفاده می شود انبیاء آمده اند تا به بشر یاد بدهند به چه چیزهایی باید باور داشته باشند، چگونه زندگی کنند و از چه راهی بتوانند به خدا نزدیک گردند، رابطه شان با دیگران چگونه باشد و ارتباطشان را با خدا، خلق خدا و طبیعت و خودشان چگونه برقرار نمایند و در یک کلمه انبیاء آمدند تا به انسانها یاد بدهند چگونه می توانند به مقام عبودیت و بندگی برسند و از دام هوا و هوس ها برهند و همراه با تمام موجودات هستی، همواره در تب و تاب و رشد و تسبیح و تقدیس خداوند باشند و تسلیم رهزنها به ویژه ابلیس لعین نگردند.
در اینجا مناسب است تا با ذکر آیاتی از قرآن کریم و نقل روایاتی از معصومین(ع) به کار اصلی پیامبران اشاراتی داشته باشیم:
- تعلیم و تربیت: هو الّذی بعث فی الامّیّین رسولاً منهم یتلوا علیهم ایاته و یزکّیهم و یعلّمهم الکتاب و الحکمه و ان کانوا من قبل لفی ضلال مبین( جمعه/۲). در این آیه پس از ذکر این نکته که انبیاء مبعوث پروردگارند و از جنس خود مردم اند ؛آمده اند تا آیات الهی را بر آنان بخوانند و آنان را تزکیه کرده و کتاب خدا را آموزش دهند. آنها این کار را حتماً انجام می دهند اگرچه مردم، پیش از این، در گمراهی آشکاری باشند.
نظیر این تعبیر در آیات دیگر هم آمده است در دو مورد دیگر دقیقاً عین این تعبیر دیده می شود مثل سوره آل عمران آیه ۱۶۴ و بقره آیه ۱۲۹ ولی در آیه ۱۲۹ بقره اندکی تفاوت دیده می شود و آن اینگونه است: ابراهیم از خدا درخواست می کند تا در میان امت کسی برانگیخته شود تا ( و یعلّمهم الکتاب و الحکمه و یزکّیهم) ابتدا تعلیم آمده بعد تزکیه.
برخی بزرگان در توجیه این دوگانگی در تعبیر می گویند: روال منطقی این است که ابتدا تعلیم و آموزش دادن است تا انسان بداند خوب و بد چیست و سپس انجام کارهای خوب و پرهیز از کارهای ناشایست را دربرنامه خود داشته باشد . از طرفی هدف نهایی همان تزکیه است و به تعبیر آیه الله جوادی آملی: تعلیم مقدمه تزکیه است و تزکیه مقدم بر تعلیم می باشد.
در هر صورت پیامبران الهی آمده اند تا به بشریت چیزی را آموزش دهند که هرگز خودشان نمی توانند و نمی توانستند یاد بگیرند( و یعلّمکم ما لم تکونوا تعلمون- بقره/۱۵۱-). گاهی سؤال میشود چرا مستقیماً پیامبران به انسان یاد ندادند مثلاً فلان صنعت و بهمان علم را عملیاتی کنند و فرا بگیرند؟ جواب این است که اینها چیزهایی است که خود بشر با استعداد خدادادی می تواند به آنها برسد . اما انسانیت، عبودیت، اقامه قسط و عدل، رسیدن به آزادیهای معقول و … از جمله چیزهایی اند که بشر بدون راهنمایی راهنمایانی از جهان غیب نمی تواند به آنها برسد، لذا اهمیت آنان تعلیم آنهاو تربیت ایشان در اینگونه موارد است.
خطبه دوم
حدیث
قال الکاظم(ع): لیس منّا من لم یحاسب نفسه فی کلّ یوم فان عمل خیراً استزادالله منه و حمدالله علیه و ان عمل شرّاً استغفرالله منه و تاب الیه (کافی۲/۴۵۳)- از ما نیست کسی که هر روز به حساب نفس خود نرسد پس اگر کار خوبی انجام داد خدا را شکر کند و از خدا بخواهد که آن کار را بیشتر و بهتر انجام دهد و اگر کار بدی انجام داده بود استغفار و توبه نماید.
این حدیث لزوم محاسبه نفس را یادآور می شود و ترتیب اثر دادن عملی به آن. این چنین کاری شیوه و خصلت پرهیزگاران است. ابته ثمره آن بنا به تعبیر روایت اصلاح نفس است( ثمره المحاسبه صلاح النفس). میزان الحکمه/۳
مناسبت ها
- سخنان حضرت آقا در هفته ای که گذشت:
الف- در مورد غدیر، غدیر یک ضابطه و قاعده است که آن عبارت است از ولایت؛ و لذا از دیگر فروع دین متفاوت است و آن را عیدالله الاکبر خوانده اند چون الیوم یئس الذین کفروا من دینکم در همین روز نازل شده است.
امیر المؤمنین اوصاف و شایستگی هایی داشت که هیچ کس دارای آنها نبوده و نیست مثل ویژگی های معنوی، ویژگی های انسانی و ویژگی های حکومتی مثل عدالت، انصاف، تدبیر که حکومت پنج ساله اش نمونه الگویی مناسب برای همه زمان هاست.
گرچه ما در هیچ یک ازاین ویژگی ها به گرد پای امام علی(ع) هم نمی رسیم .اما باید تلاش کنیم در راستای ولایت و در چارچوب ضوابط و قواعد و صاحب آن حرکت کنیم.
ب- در جمع فرماندهان سپاه با اشاره به غلط بودن دیدگاهی که می گوید ما نباید در مورد صنعت دفاعی خیلی هزینه کنیم فرمودند: ما باید با تقویت خود و اقتدار کامل، تهدیدی برای دشمن باشیم. او نباید به خود اجازه دهد که ایران را تهدید کند و اگر تا به حال به ما حمله نکرده اند به خاطر ترسشان از ضربه متقابل بوده است وگرنه تا به حال حمله کرده بودند.
ایشان در جای دیگر از خوی استکبار یاد کرده بودند که به خود اجازه می دهد در افغانستان و پاکستان به مردم بی دفاع حمله کند و عروسی هایی را به خاک و خون بکشد و خیانت بکند.
- هفته دفاع مقدس و آغاز فعالیت های آموزشی:
به این دو مناسبت به همه کسانی که در دفاع مقدس نقش داشته اند ادای احترام کرده و برای شهیدان والا مقام، آزادگان مقاوم و جانبازان شریف و خانواده های ایثار گر علوّ درجات و مجد و عظمت مسئلت داریم و امیدواریم جان بر کف های عرصه دفاع هم چنان در اوج آمادگی باشند تا دشمن را مرعوب سازند و توان هرگونه فکر حمله و هجوم را از آنان بگیرند چنانکه دیروز ملاحظه کردیم نیروهای مسلح کشور بخشی از توانمندی های خود را به نمایش گذاشتند که بازتابهایی در جهان به ویژه در کشورهای عربی داشته است.
و در همین جا یاد و نام شهیدان به ویژه شهدای فرمانده عملیات ثامن الائمه که به شکسته شدن حصر آبادان انجامید و موقع بازگشت به تهران هواپیما دچار سانحه شد و فرماندهان به شهادت رسیدند را گرامی می داریم مثل شهیدان فلاحی، فکوری، نامجو، کلاهدوز و جهان آرا. این اتفاق در ۷ مهر سال ۱۳۶۰ صورت گرفت.
هم چنین برای سربازان و فرماندهان در جبهه مقابله با سپاه جهل و نادانی ،در آغاز سال تحصیلی جدید آرزوی توفیق داریم و امیدواریم دانش آموزان و دانشجویان محترم ما با تلاش و جدیت کامل، مسیر ترقی و پیشرفت را طی کنند و برای جامعه و کشور افتخار آفرین باشند.
- ۲۴ و ۲۵ ذیحجه، افتخاری برای اهلبیت(ع):
بیست و چهارمین روز، سالروز نزول آیه ۶۱ سوره آل عمران است که در خصوص مباهله با مسیحیان نجران نازل شده و در آنجا به عظمت پیامبر و علی و فاطمه و حسنین(ع) اشاره شده است و بیست و پنجم سالروز نزول سوره( هل اتی یا انسان) است که آن هم در شأن اهلبیت(ع) است و به عنوان روز خانواده نامگذاری شده است.
چندی پیش مقام معظم رهبری ابلاغیه ای را به رئیس مجمع تشخیص مصلحت و رؤسای قوای سه گانه صادر کردند که در خصوص توجه به خانواده و جایگاه آن بود وسیاست هایی که باید برای تحقق آن تلاش و کوشش صورت پذیرد.
نگاه اسلام به خانواده، یک نگاه ویژه ای است. از نگاه اسلام خانواده، محل آرامش انسان و محل تربیت می باشد و باید از آن کاملاً حراست و پاسداری شود متأسفانه در این زمینه ما پیشرفت چشمگیری نداشته این به ویژه که دشمن هم با تبلیغات مسموم خود در صدد بر هم زدن خانواده است. دشمنان تبلیغ می کنند در این عصر و زمانه، خانواده چه لزومی دارد تشکیل بشود. ازدواج و فرزندآوری محدودیت و زحمت است و اخیراً با پخش برنامه هایی الگو دهی می کنند که به جای فرزند آوری و فرزند پروری به نگهداشتن حیواناتی مثل سگ و گربه بپردازند و از این که عده ای ازدواج نمی کنند تشویق کرده و خوشحالی می کنند. ما نباید اجازه دهیم چنین افکار و اندیشه ای فراگیر گردد و خانواده ها متلاشی گردند.
- تذکرات پایانی
- ۴ مهر سال ۲۰۰۱،آمریکا به بهانه از بین بردن سران القاعده به افغانستان هجوم برد و هزار ها نفر را کشت وبسیاری از خانه ها را ویران و تعدادقابل توجهی را مجروح و آواره کرد و هنوز هم ظلم و تجاوز او ادامه دارد و هرازگاهی بیگناهان را می کشند و ناامنی ها را باعث می شوند.
- آمریکا، مستقیم و غیر مستقیم در مسلمان کشی در سطح دنیا نقش اول را بازی می کند مثل یمن و بحرین که عامل دست نشانده اش در عربستان به جنایت آفرینی و کودک کشی مشغولند و در سوریه که با تقویت داعش و با حضور نظامی متجاوزانه خودش مردم و نظامیان سوریه را هدف قرار می دهد و مثل عراق و لبنان و … و نیز در تقویت رژیم صهیونیستی هر لحظه می کوشد و حمایت می کند و این رژیم هم به کشت و کشتار، تخریب منازل و به آواره کردن مردم اشتغال دارد.
- اخیراً برخی تلاش می کنند تا امامان جمعه را برای ورود به مباحث اساسی کشور منع کنند و می گویند این نوع بحث ها جایشان در نماز جمعه نیست در حالی که از روایات و فتوای مراجع به ویژه امام و رهبری صراحتاً استفاده می شود که باید مصالح مسلمانان در نماز جمعه بازگو بشود و از همین تریبونها فسادهای اخلاقی، اقتصادی، اداری، تجاری و … مبارزه صورت پذیرد.
- در پایان یاد و نام شهید هاشمی نژاد را که در ۷مهر سال ۶۰ به شهادت رسید گرامی می داریم.
- تقدیر و تشکر از برگزاری و حضور در جشن های دهه ولایت و امامت.