خطبه اول
تقوا در قرآن
« نسائکم حرث لکم فأتوا حرثکم انی شئتم و قدموا لانفسم و اتقواالله و اعلموا انکم ملاقوه و تبشرالمؤمنون»: (البقره ۲۲۳)زنان شما کشتزار شما هستند پس از هر جا و هرگونه که خواهید به کشتزار خود در آئیدو در بهره مندی از آنها پیش دستی کنید و از خدا پروا نمائیدو بدانید که او را دیدار خواهید کرد و مومنان را به این دیدار بشارت بده.
۱- حرث به معنای بذرافشانی است و گاهی به مزرعه هم گفته می شود و کلمه«انی» می تواند مکانیه و می تواند زمانیه باشد.
۲- هدف از ازدواج تنها اطفای شهوت نیست بلکه به وجود آوردن فرزندان صالح است که می تواند عمل خیر و ذخیره آخرت باشد.« اذا مات الانسان انقطع عمله الا عن ثلاث صدقه جاریه و علم ینتفع به و ولد صالح یدعوله».
۳- در همه مسائل حتی در مسائل جنسی و زناشویی هم نباید تقوا را از دست داد.
۴- همه بدانند که بالاخره به ملاقات خدا هم خواهند رفت و باید پاسخگو باشند.
۵- مژده به مؤمنین از این روست که آنان هم عمل صالح دارند و هم خوف خدا را.
خانواده سالم
[ بایدها و نبایدها] ۸- تهیه غذای حلال و پرهیز از لقمه حرام: در مورد خمس به آیه ۴۱/ انفال استناد کردیم. در ادامه به بیان نکات این آیه می پردازیم.
۱- این آیه در جنگ بنی قینقاع ( ۱۵ شوال سال دوم هجری) یا در جنگ احد (۷ شوال سال سوم) یا در جنگ بدر( ۱۷ رمضان سال دوم) نازل گردیده است. طبیعی است مخاطبان آن کسانی هستند که اهل نماز و روزه و هجرت و جهاد می باشند. در این آیه از آنان خواسته شده تا خمس غنیمت و اموال خود را بپردازند.
۲- غنیمت، گرچه در مورد دستاورد جنگ کاربرد دارد ولی در غیر آن هم به کار رفته و می ورد. واژه غنیمت وغرامت، هر یک شش بار در قرآن آمده است که شامل هر نوع غنیمت و غرامت اعم از غنیمت و غرامت جنگی و غیر آن می شود.
۳- مسئله خمس به قدری با اهمیت است که با وجود سخن پیامبر در شب جنگ بدر در خطاب به خداوند« اللهم انک ان تهلک هذه العصابه لا تعبد بعد هذا الیوم»: پروردگارا اگر این گروه به هلاکت برسند پس از آن دیگر کسی تو را عبادت نخواهد کرد. با این حال خداوند به همین گروه می گوید: خمس غنیمت را بپردازید اگر به خداوند ایمان دارید.( ان کنتم آمنتم بالله).
۴- تأکیدات و الفاظ به کار رفته در این آیه جداً قابل توجه است. واعلموا: بدانید، یعنی باورتان بیاید که خمس مسئله ای مهم و حیاتی است. انما: که لفظی است تأکیدی. من شیء: هر چه دستاوردتان باشد هر چند اندک باید خمس آنر ا بپردازید. چه اینکه این نشان ایمان شماست اگر چنین نکردید معلوم می شود ایمانتان کامل نیست. جالب اینکه از حضرت مهدی( عج) نقل شده است: لعنه الله و الملائکه و الناس اجمعین علی من استحل من مالنا درهماً: لعنت خدا و فرشتگان و همه مردم بر کسی که درهمی از مال ما را حلال بشمارد و مصرف کند.
اهمیت خمس از جهات مختلف:
- از نظر اعتقادی: نشانه ایمان است. ان کنتم آمنتم بالله.
- از نظر عبادی: از عبادت است و باید با نیت قربت پرداخت گردد.
- از نظر سیاسی: سبب تقویت موضع جانشینان پیامبر و احکام الهی و تفکر علوی است.
- از نظر اقتصادی: راهی است برای تعدیل ثروت و مبارزه با تکاثر و رسیدگی به محرومان.
- از نظر اجتماعی: زمینه ساز الفت و دوستی میان طبقات مختلف و مانع از شکاف های عمیق اجتماعی است.
- از نظر روانی: به وجود آورنده حمایت اهل بیت و مراجع تقلید و تبلیغات دینی است.
- از نظر تربیتی: انسان را وظیفه شناس، حسابگر، متعهد نسبت به خدا، رسول و اهلبیت قرار می دهد و باعث تقویت روحیه سخاوت و از بین رفتن روحیه بی تفاوتی و دنیاپرستی می گردد.
خطبه دوم
حدیث
… لا تحدثوا انفسکم بفقرٍ و لا بطول عمرٍ فانه من حدث نفسه بالفقر بخل و من حدثها بطول العمر یحرص، اجعلوا لانفسکم حظاً من الدنیا باعطهائها ما تشتهی من الحلال و ما لا یثلم المروه و مالاسرف فیه و استعینوا بذلک علی امور الدین فانه روی لیس منا من ترک دنیاه لدینه و ترک دینه لدنیاه(تحف العقول ص۶۵۸)
- توجه به حالات ویژه ،دیدگاه و عمل انسان را عوض کرده و تغییر می دهد. در اینجا روی دو موضوع تمرکز شده است( فقر و عمر طولانی) که اولی انسان را بخیل و دومی انسان را حریص می کند نه می بخشد و نه از جمع کردن باز می ایستد.
- از امور دنیایی به اندازه ای که حلال باشد و به شرف انسان صدمه نزند و اسراف نباشد باید استفاده کرد و می توان از آن برای دینداری مایه گذاشت.
- دنیا گرایی و آخرت فراموشی و بالعکس جزء فرهنگ دینی نیست.
- عمل به این رهنمود انسان را در مسیر تقوای الهی قرار می دهد.و بی توجهی به آن ،آدمی رادچار مشکلات فکری و عملی می سازد .
مناسبت ها
- شهادت حضرت امام موسی بن جعفر (ع): مشهور آن است که ایشان پس از شهادت امام صادق(ع) در سن ۲۰ سالگی به منصب امامت نایل شدند و ۳۵ سال امامت کردند و سرانجام در سن ۵۵ سالگی در ۲۵ رجب سال ۱۸۳ ه.ق به دستور هارون عباسی در زندان به شهادت رسیدند. حدود ۱۰ سال با ابوجعفر منصور معاصر بودند که از ناحیه او گزندی به حضرت نرسید. در زمان مهدی عباسی – پسر منصور- حضرت را به عراق آوردند و زندانی کردند که شبی امیر المؤمنین را به خواب می بیند و آیه ای از قرآن را برایش قرائت می کند.{ فهل عسیتم ان تولیتم ان تفسدوا فی الارض و تقطعوا ارحامکم}(محمد ۲۲/ ). و او می فهمد که منظورش موسی بن جعفر بوده است ایشان را آزاد می کند و برادرش هادی قصد تعرض به ایشان را دارد که موفق نمی شود اما هارون حضرت را از این زندان به آن زندان می برد و او را به دست سندی بن شاهک یهودی می سپارد که سرانجام حضرت را مظلومانه به شهادت می رساند.
- بعثت خاتم الانبیاء حضرت محمد مصطفی(ص): حضرت محمد (ص) چهل ساله بود که در غار حرا به پیامبری مبعوث شد. وقتی از کوه سرازیر شد و عزم خانه خدیجه را داشت به هر گیاه و درخت و سنگ که می رسید آنها با زبان فصیح می گفتند: السلام علیک یا نبی الله السلام علیک یا رسول الله تا به خانه خدیجه رسید و او با گفتن لا اله الا الله محمد رسول الله ایمان آورد. و چون قدری خواست استراحت کند آیه نازل شد که یا ایها المدثر قم فانذر وربک فکبر و الرجز فاهجر. رسالت او آغاز شد و بزرگترین پدیده تاریخ شکل گرفت. بعثت درسهای فراوانی دارد و اهداف زیادی. بعثت در قلمرو فردی برای تهذیب نفس و در بعد اجتماعی برای عدالت اجتماعی صورت گرفته است. انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق… /… و لیقوم الناس بالقسط. این امر مهم بنا به نقل معروف در ۲۷ رجب ،سیزده سال قبل از هجرت اتفاق افتاده است که امیدواریم برای همه مردم به ویژه مسلمانان مبارک و میمون باشد.
- فتح عظیم خرمشهر: جمله معروف امام {خرمشهر را خدا آزاد کرد} ما را به یاد عظمت عملیات بیت المقدس می اندازد که باعث شد تا در سوم خرداد سال ۱۳۶۱ شاهد آزادی خرمشهر باشیم. صدام که برای براندازی حکومت اسلامی به کشور ما دست اندازی کرده وتصمیم گرفته بود که به هر شکل ممکن این مهم را عملیاتی سازد لذا فشار خود را گذاشت تا خرمشهر را تسخیر کند سرانجام پس از ۴۳ روز مقاومت جانانه نیروهای جان بر کف و مردمی توانست آن شهر عظیم را به تصرف خود در آورد. او بنا داشت همانجابماند لذا با سنگر بندی همه شهر و تخریب منازل و پدافند بسیار قوی به حضور غاصبانه خود ادامه داد تا سرانجام عملیات بیت المقدس آغاز شد و پس از ۲۳ روز جنگ جانانه خرمشهر آزاد شد. تا ۲۴ ساعت؛ تمام رسانه های دنیا در شوک عجیبی فرو رفته بودند و هیچ خبری را منتشر نکردند تا اینکه مجبور شدند شکست صدام را بازتاب دهند. صدام فهمید که حنایش رنگی ندارد و لذا دست به دامان این و آن شد تا آتش بس را تحمیل کند. دهها هزار اسیر و کشته و مجروح و به غنیمت گرفتن بسیاری از ادوات جنگی تنها گوشه ای از این قدرت نمایی سپاه اسلام بود. صدام گفته بود اگر ایرانی ها محمره( خرمشهر) را باز پس بگیرند من کلید بصره را به آنها خواهم داد. از آن روز به بعد لحن کلام حامیان صدام عوض شد و برای آتش بس به این و آن متوسل شدند که ایران می گفت: ۱- باید نیروهای اشغالگر از کشور ما خارج شوند.۲- باید متجاوز غرامت بپردازد و تنبیه شود. اما آنها همچنان اصرار داشتند که فقط آتش بس را بپذیرند که ایران زیر بار نرفت. دنیا فهمید که ایران با عزم و اراده قوی و با دست خالی اما با قلبی پر از ایمان به میدان آمده و توانسته در یک عملیات در حدود ۵۴۰۰ کیلومتر مربع را از خاک کشورش آزاد کند بنابراین نمی شود با چنین مردم و کشوری در افتاد. ما این روز به یاد ماندنی را گرامی داشته و به روح مطهر همه شهیدان درود می فرستیم.
- رهنمود های مقام معظم رهبری: الف- ابلاغ سیاست های کلی جمعیت از سوی معظم له که حاوی نکاتی مهم بود در ۳۰ اردیبهشت اتفاق افتاد. ایشان با یادآوری به مسئولان روی چند نکته کلیدی انگشت گذاشتند مثل: نرخ باروری، ازدواج، تشکیل خانواده، افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج، حمایت اززوج های جوان، تسهیلات مناسب برای مادران، تحکیم بنیان و پایداری خانواده، نهادینه سازی سبک زندگی اسلامی ایرانی، ارتقاء امید به زندگی، تأمین سلامت و تغذیه سالم جمعیت، فرهنگ سازی برای احترام و تکریم سالمندان و توانمند سازی جمعیت در سن کار و…
امید می رود مسئولان همه قوا در همه بخش ها با کمک یکدیگر بتوانند این رهنمودها را عملیاتی و کاربردی سازند تا جبران سیاست نادرست و افراطی کاهش جمعیت بشود. چه اینکه اگر این روال ادامه پیدا کند کشور ما به زودی دچار پیری و فرسودگی خواهد شد و از شور و نشاط جوانی برخوردار نخواهد بود.
ب- سخنان مهم و راهگشای معظم له در جمع دانش آموختگان دانشگاه امام حسین متعلق به سپاه که حاوی مطالب مهمی بود مثل بقیه رهنمودهای ایشان می تواند امید بخش و الهام دهنده باشد. فرمانده کل قوا با تأکید بر رویش ها ی ارزشمند نیروهای کیفی در انقلاب که بر ریزش های آن غلبه دارند به حاضران توصیه کردند تابه تعلیم و تهذیب و بصیرت و فراگیری تاکتیک های رزمی اهتمام ویژه داشته باشند و چالش های فرا رو را زمینه ساز رشد و پیشرفت دانستند و تأکید کردند زیاده خوهان که چند کشور بیشتر نیستند و در رأس آنها آمریکا قرار دارد و همه از بنگاههای صهیونیستی حمایت می کنند جهان را به دو قطب سلطه گر و سلطه پذیر تبدیل کرده اند که خود را جامعه جهانی می دانند و می خوانند ولی اینگونه نیست. ملت های آزاده و متفکران دنیا از ایران ستایش می کنند و اگر فرصت یابند با قلدران مبارزه خواهند کرد.
- نیم نگاهی به چند رویداد مهم:
الف- ایستادگی تیم مذاکره کننده در وین ۴ در مقابل زیاده خواهان بازتاب خوبی در کشور داشت و انعکاس جهانی هم داشته است که امیدواریم در مجموع به نفع ملت و کشور و نظام اسلامی ما باشد.
ب- حضور ریاست جمهوری در اجلاس سیکا در شانگهای چین و سخنرانی در آن جمع و دیدار با تعدادی از سران کشورها در دنیا خبرساز شده که امیدمندیم نتایج خوبی هم داشته باشد.
ج- پیروزی احزاب شیعی در عراق در انتخابات مجلس یک نوید خوبی برای مردم عراق است. فهرست های دیگران در ردیف های بعدی هستند.
د- مخالفان سوری با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری به مخالفت برخاستند و گروهی از تروریست ها با منافقین ایرانی پیمان بسته اند تا علیه نظام سوریه بجنگند که این نیز راه به جایی نخواهد برد.
ه- اوضاع در مصر و لیبی چندان مناسب نیست. امیدواریم هر چه هست برای مسلمانان عاقبت به خیری باشد.