خطبه ۱۲ آذر

خطبه اول

تقوا

إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُوا الصَّلَاهَ وَآتَوُا الزَّکَاهَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ. (آیه ۲۷۷ بقره)

برای برخورداری مردم از اجر ویژه پروردگارشان و رسیدن به مقام اولیاءالله که نه ترسی از آینده دارند و نه حزنی از گذشته چند چیز لازم است:

 1- ایمان واقعی

  2- عمل صالح و شایسته

  3- اقامه نماز

  4- پرداختن زکات.

 “آری بهشت را به بها می دهند نه بهانه” باید با تحصیل این امور چهارگانه به این مقام بار یافت. بی تردید پرهیزگاران این چنین اند پس بیائید ما هم اینگونه باشیم.

سبک زندگی دینی(تعامل با خود)

اصل چهارم: کار و تلاش و کوشش؛ هرچند خداوند متعال در قرآنش فرموده است که روزی همه جنبندگان بر عهده خداوند است(وَ ما مِنْ دَابَّهٍ فِی الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللهِ‌ رِزْقُها– و روزی هرکسی معین و مشخص است و هیچ کس نمی تواند روزی دیگران را بخورد/۶هود) اما از آن طرف در قالب یک اصل کلی می فرماید: وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعى– انسان جز محصول کوشش خویش مالک چیزی نیست/۳۹نجم.

یعنی انسان نباید انتظار داشته باشد بدون هیچ تلاش و کوششی به رزق معلوم خود می رسد بلکه می باید کمر همت را ببندد و با تمام توان به فعالیت و تلاش بپردازد تا بتواند به رزق حلال و پاکیزه مقرر دسترسی پیدا کند. با توجه به آیات و روایات می توان به این جمع بندی رسید که در این خصوص دو نوع توجه و رویکرد وجود دراد: ۱- تشویقی  2- تنبیهی(هشداری). سعی می کنیم به اختصار به بیان این دو عنوان بپردازیم:

الف- رهنمودهای تشویقی: ۱- کار و تلاش عبادت است و بلکه کوشش برای کسب روزی، برترین نوع عبادت است(الْعِبَادَهُ سَبْعُونَ جُزْءاً أَفْضَلُهَا طَلَبُ الْحَلَالِ/ کافی۵/۷۸) و در حدیث قدسی، نُه دهم عبادت معرفی شده است.

 2- کارگری، سیره انبیاء و امامان است؛ حضرت علی(ع): خداوند به داود وحی فرستاد تو بنده خوبی هستی به شرطی که از بیت المال ارتزاق نکنی و با دستان خودت کار کنی. داود چهل شبانه روز گریست آنگاه خداوند آهن را برای او نرم کرد و او هر روز زرهی می ساخت و آنرا به هزار درهم می فروخت و از بیت المال بی نیاز شد(کافی۵/۷۴). وَ عَلَّمْناهُ صَنْعَهَ لَبُوسٍ لَکُمْ لِتُحْصِنَکُمْ مِنْ بَأْسِکُمْ فَهَلْ أَنْتُمْ شاکِرُونَ. انبیاء/۸۰

۳- سحرخیزی و کار: رسول الله(ص): الْـبُکورُ مُبارَکٌ یَزیدُ فى جَمیعِالنِّعَمِ خُصوصا فِى الرِّزْقِ /بحار ۷۳/۳۱۸٫

۴- کار و تلاش به هر قیمتی: امام صادق(ع) به شخصی که گفت من با دستم نمی توانم کار کنم و تجارت هم نمی دانم  و محتاج هم هستم فرمود: اعمَل و احمِل عَلی رأسِکَ و استغنِ عَن الناس (کافی۵/۷۶)- کارگری کن و بر سر خود بار ببر تا از مردم بی نیاز شوی.

خطبه دوم

حدیث

علی(ع): لَا مَالَ أَعْوَدُ مِنَ الْعَقْلِ وَ لَا وَحْدَهَ أَوْحَشُ مِنَ الْعُجْبِ وَ لَا عَقْلَ کَالتَّدْبِیرِ وَ لَا کَرَمَ کَالتَّقْوَى وَ لَا قَرِینَ کَحُسْنِ الْخُلُقِ وَ لَا مِیرَاثَ کَالْأَدَبِ (نهج الفصاحه/۱۱۳). سرمایه‌ای بهتر از عقل و سودمندتر نیست و تنهایی ترسناک تر از خودبینی و عقلی چون دوراندیشی و بزرگواری چون تقوا و هم نشینی چون اخلاق و میراثی چون ادب نیست. (چه خوب است انسانی دارای همه اینها باشد).

مناسبت ها

1.  مطالبات مردم و موج سواری دشمنان: هفته گذشته مردم شرق استان اصفهان که در بستر رودخانه خشک زاینده رود تجمع کرده بودند و مطالبات برحقی داشتند سرانجام با توافق با مسئولان استان قرار شد به تجمع خودشان پایان بدهند که موج سوارانی با الهام از تبلیغات دشمنان وارد معرکه شده و با پلیس درگیر شدند وقصد داشتند با کشاندن آشوب به سطح شهر به تخریب اموال بیت المال و مردم بپردازند و درگیری را به مجروح کردن و حتی کشته شدن عده ای بکشانند که توطئه شان ناکام ماند و این شورش مهار شد. به اعتراف دستگیر شدگان آنها تلاش می کردند تا با صحنه سازی و تحریک مردم آب به آسیاب دشمن بریزند. در اینجا چند نکته قابل توجه است: الف- نباید تصمیم گیران دم بین باشند باید آینده نگر باشند به ویژه در مورد مسئله مهمی مثل آب و در نظر گرفتن حقابه مردم. ب- باید مسئولان حقایق موجود را به مردم عرضه بدارند و مردم هم می باید با توجه به مقدورات کشور از مسئولان مطالبه کنند. وقتی برای آب شرب میلیونها انسان مشکل وجود دارد هیچ عقل سلیمی اجازه نمی دهد که به گونه ای عمل بشود تا مردم در تنگنای آب شرب قرار بگیرند و باید در فکر جبران زیانهای کشاورزان باشند.
2. روز دانشجو: همه ساله پس از انقلاب روز ۱۶ آذر به همین عنوان گرامی داشته می شود. روزی که یادآور اعتراض دانشجویان در سال ۱۳۳۲ علیه حضور نیکسون(معاون رئیس جمهور آمریکا) در دانشگاه تهران است و سه تن از دانشجویان( شریعت رضوی، قندچی، بزرگ نیا) به شهادت رسیدند و فریاد آنان علیه ظلم و استکبار بود که کودتای ۲۸مرداد را شکل داده بودند و حالا نماینده اش برای مشاهده نتایج آن به ایران آمده است.

امیدواریم این آرمانخواهی و استکبار ستیزی هم چنان در دانشجویان رو به افزایش باشد و اینان با درس و بحث و تحقیق در محیط علمی به خدمت رسانی مردم در عرصه جامعه کوشا باشند.

• امیدواریم هیأت مذاکره کننده در وین که شامل افرادی متخصص در عرصه های سیاسی، اجتماعی امنیتی و اقتصادی است در رفع تحریم ها کوشا باشند و با دستی پر به کشور باز گردند.
• در ۱۸/ آذر ۱۳۷۰ پس از گذشت چندین سال از آغاز جنگ تحمیلی سرانجام سازمان ملل، رژیم صدام را به عنوان آغاز گر جنگ معرفی کرد و بدین ترتیب حقانیت مردم ما و مظلومیت آنان اثبات شد.  
• نکته های پایانی: وزارت جهاد کشاورزی با ارائه طرح و برنامه ای ویژه برای کنترل قیمت اجناس مورد نیاز مردم سعی در خدمت به مردم را دارند که امیدواریم با گسترش آن در سطح کشور همه مردم ما شاهد انصاف فروشندگان و عرضه کنندگان مواد غذایی باشند و نظارت کنندگان هم نظارت خود را بر بازار ادامه دهند و در صورت لزوم، تعزیرات هم ورود پیدا کند تا اجحافی در حق مردم صورت نپذیرد.

نکته بعدی اینکه متأسفانه با تغییر دولت ها برای مدتی بعضی از مسئولان بی انگیزه می شوند و برخی خود را در معرض تغییر و تحول می بینند و لذا آن جدیت و پی گیری لازم در بین آنها دیده نمی‌شود در حالیکه باید هر مسئولی در هر رده ای که قرار دارد بر اساس تعهد کاری اش، مسئولیت خود را به جد دنبال کند و به انجام برساند و چنین فرض کند تازه مسئولیت پذیرفته و باید کارش را با دقت و دلگرمی انجام دهد. عالمی گفته بود اگر تو یک ساعت بیشتر از عمرت باقی نمانده من قلم و دوات و کاغذ را در دست می گیرم و روی سکوی دم منزل می نشینم تا اگر کسی مراجعه کرد من برایش توصیه بنویسم تا کارش حل شود.